Түгээмэл асуулт хариулт

Хөдөлмөрийн харилцаа

Би ажлын 10 өдөр илүү цагаар ажилласан юм. Хөдөлмөрийн тухай хуульд илүү цагаар ажилласан ажилтанд нэмэгдэл хөлс олгох талаарх заалт байдаг уу?

Илүү цагаар ажилласан ажилтныг нөхөн амруулаагүй бол түүний дундаж цалин хөлсийг нэг аравны тав дахин, түүнээс дээш хэмжээгээр нэмэгдүүлж олгох хуулийн зохицуулалт байдаг.

Жирэмсэн эмэгтэй хүнийг илүү цагаар ажиллуулж болох уу?

Жирэмсэн эмэгтэй, гурав хүртэлх насны хүүхэдтэй ажилтан өөрөө зөвшөөрөөгүй бол илүү цагаар ажиллуулахыг хуулиар хориглодог.

Цалинг тогтоосон хугацаанд олгоогүй тохиолдолд алданги тооцох боломжтой юу?

Боломжтой. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 124.1-р зүйлд зааснаар тогтоосон өдөр ажил олгогч цалин хөлсийг олгоогүй бол хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд олгох ёстой цалин хөлсний 0.03%-тай тэнцэх алданги тооцож ажилтанд нөхөн олгоно.
[Цааш унших...]
Гэр бүлийн эрх зүй

Гэрлэгчид хөрөнгийн эрхээ гэрээгээр зохицуулж болох уу?

Гэрлэгчид гэрлэгч тус бүрээс өрхийн төсөв, зардлыг хариуцах журам, гэрлэлтийг цуцалсан нөхцөлд ногдох хөрөнгийг тодорхойлох, хөрөнгийн эрхтэй холбогдсон бусад нөхцөлийг хуульд нийцүүлэн байгуулсан гэрээний үндсэн дээр зохицуулж болно. Эх сурвалж: Иргэний хуулийн 132.1

Шүүхэд хандахгүй гэрлэлтээ цуцлуулж болох болов уу?

Гэр бүлийн тухай хуулийн 13.1-т зааснаар хэрэв гэрлэгчид гэрлэлтээ цуцлуулахыг харилцан зөвшөөрсөн, 18 хүртэлх насны хүүхэдгүй, эд хөрөнгийн маргаангүй тохиолдолд гэрлэгчид энэ тухай тус тусдаа өргөдөл бичиж, гарын үсгээ зуран улсын бүртгэлийн байгууллагад өгч, гэрлэлтээ цуцлуулах боломжтой.

Ажил хийдэггүй хүнээс хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах боломжтой юу?

Гэр бүлийн тухай хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.2-т “Тэтгэлэг нөхөн төлүүлэхэд тэтгэлэг төлөгч хөдөлмөр эрхлээгүй буюу цалин хөлс, бусад орлогын хэмжээг тогтоох боломжгүй бол тухайн үеийн хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг баримтална.” гэж заасан байдаг. Иймд Ажил хийдэггүй хүнээс хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг баримтлан тэтгэлэг гаргуулах боломжтой байна.
[Цааш унших...]
Компанийн эрх зүй

Компанийн төлөөлөн удирдах зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж байгаа хүн нийгмийн даатгалын шимтгэлд заавал төлөх үү?

2024 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс дагаж мөрдөж байгаа Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуулиар төлөөлөн удирдах зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж байгаа хүн нийгмийн даатгалд албан журмаар даатгуулахаар заасан. Ингэхдээ нийгмийн даатгалын төрлөөс зөвхөн тэтгэврийн даатгал, тэтгэмжийн даатгал, үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний даатгалд заавал даатгуулна. Эх сурвалж: Нийгмийн даатгалын ерөнхий хууль

Гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгж гэж хэнийг хэлэх вэ?

Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу байгуулагдсан, хуулийн этгээдийн нийт гаргасан хувьцааны 25 буюу түүнээс дээш хувийг гадаадын хөрөнгө оруулагч эзэмшиж байгаа бөгөөд гадаадын хөрөнгө оруулагч тус бүрийн оруулсан хөрөнгө оруулалтын хэмжээ нь 100 мянган америк доллар буюу түүнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөс дээш байх аж ахуйн нэгжийг ойлгоно.

Компанийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай шийдвэр гарснаас хойш ямар хугацаанд улсын бүртгэлд бүртгүүлэх вэ?

Компанийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, компанийн дүрмийн шинэчилсэн найруулгыг тухайн шийдвэр гарснаас хойш ажлын 15 өдрийн дотор улсын бүртгэлд бүртгүүлнэ
[Цааш унших...]
Захиргааны эрх зүй

Захиргааны хэргийн шүүх хэргийг хэд хоногийн дотор шийдвэрлэх ёстой вэ?

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 63 дугаар зүйлд зааснаар шүүгч захиргааны хэрэг үүсгэсэн өдрөөс хойш 60 хоногийн дотор хянан шийдвэрлэх ба шаардлагатай тохиолдолд тухайн шүүхийн шүүгчдийн зөвлөгөөнөөс эхний удаа 30 хүртэл хоногоор, хоёр дахь удаагаа 15 хүртэл хоногоор сунгаж болно.

Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулиар захиалагч ямар үндэслэлээр нэг эх үүсвэрээс худалдан авах аргыг хэрэглэж болох вэ?

Захиалагч дараах нөхцөлд нэг эх үүсвэрээс худалдан авах аргыг хэрэглэж болно:  оюуны өмчийн эрхийг хамгаалах шаардлагаар бараа, ажил, үйлчилгээг үйлдвэрлэгч оюуны өмчийн эрх эзэмшигч, эсхүл түүнээс лицензийн гэрээний дагуу ашиглах эрх авсан албан ёсны нэг этгээд гүйцэтгэх боломжтой бол;  олон улсын чанарын шаардлага хангасан хүний эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, биобэлдмэл, вакциныг гадаад улсын үйлдвэрлэгчээс, эсхүл олон улсын байгууллагаас шууд болон дамжуулан худалдан авах бол;  нээлттэй тендер шалгаруулалтын аргаар худалдан авсан барааны нэмэлт нийлүүлэлт анхны гэрээний үнийн 20 хувиас хэтрэхгүй нөхцөлд анхны гэрээний дагуу нийлүүлсэн бараа, тоног төхөөрөмжийн зарим хэсгийг солих, засварлах болон нэмж нийлүүлэх үед нийлүүлэгчийг өөрчлөх нь захиалагч өөр төрлийн техникийн үзүүлэлттэй материал авахад хүргэх, энэ нь ашиглалт болон засвар үйлчилгээнд техникийн хүндрэл учруулах, эсхүл үргүй зардал гаргахаар бол;  нээлттэй тендер шалгаруулалтын аргаар худалдан авсан ажлын нэмэлт ажлын өртөг анхны гэрээний үнийн 15 хувиас хэтрэхгүй нөхцөлд тендер шалгаруулалтаар худалдан авсан ажлын нэмэлт болон түүнтэй ижил ажлыг давтан хийх тохиолдолд дахин тендер шалгаруулалт явуулснаар илүү сайн санал ирэхгүй гэж үзсэн бол;  төрийн болон орон нутгийн өмчийн музей болон галерейн сан хөмрөгийг баяжуулах зорилгоор түүх, соёлын хөдлөх дурсгалт зүйлийг нэг өмчлөгчөөс худалдан авах шаардлага үүссэн бол;  төрийн болон орон нутгийн өмчит, өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн үйлдвэрлэлд шаардлагатай тоног төхөөрөмжийн зарим хэсгийг солих, засварлах үед үйлдвэрлэгчийг өөрчлөх нь захиалагч өөр төрлийн техникийн үзүүлэлттэй материал авахад хүргэх, ашиглалт болон засвар үйлчилгээнд техникийн хүндрэл учруулах нөхцөлд тухайн бараа, тоног төхөөрөмжийн үйлдвэрлэгчээс худалдан авах бол.

Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулиар захиалагч ямар үндэслэлээр аж ахуй эрхлэгчдийн дунд хэлэлцээ хийх замаар гэрээ шууд байгуулж болох вэ?

Захиалагч дараах үндэслэлээр аж ахуй эрхлэгчдийн дунд хэлэлцээ хийх замаар гэрээ шууд байгуулж болно:  захиалагч урьдчилан мэдэх боломжгүй нөхцөл байдлын улмаас бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах яаралтай хэрэгцээ үүссэн шалтгаанаар энэ хуульд заасан бусад аргаар тендер хүлээн авах доод хугацааг мөрдөх боломжгүй; Тайлбар:Энэ заалтын дагуу гэрээ шууд байгуулахад өмнөх тендер шалгаруулалт амжилтгүй болсон, захиалагчаас хамаарах шалтгаанаар худалдан авах ажиллагаа удааширсан, эсхүл төсвийн жил дуусаж санхүүжилтийн эх үүсвэргүй болох нөхцөл байдал хамаарахгүй.  онц байдал, гамшиг, ослын нөхцөл байдлын улмаас бий болсон хэрэгцээ, шаардлагыг даван туулахтай шууд холбогдох бараа, ажил, үйлчилгээг худалдан авах яаралтай хэрэгцээ бий болсон шалтгаанаар энэ хуульд заасан бусад аргаар тендер хүлээн авах доод хугацааг мөрдөх боломжгүй;  шүүх шинжилгээний байгууллагын нарийн мэргэжлийн шинжилгээнд шаардлагатай урвалж бодис нийлүүлэх боломжтой этгээдийн тоо хязгаарлагдмал
[Цааш унших...]
Гэрээний эрх зүй

Шүүхийн шийдвэр гараад 3 жил өнгөрсөн бол шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагаа явуулж болох уу?

Болно. Шүүхийн тусгай архивт хүсэлт өгөн гүйцэтгэх хуудас бичигдээгүй гэсэн тодорхойлолтыг гарган авахуулж хавсаргаснаар шүүхэд гүйцэтгэх ажиллагаа явуулах захирамж гаргуулахаар хүсэлт өгөх боломжтой.

Олны танил хүний дуу хоолойг зар сурталчилгаанд ашиглах нь ямар хуулиар зохицуулагдах вэ?

Иргэний хуулийн 3381.1-т “Мерчандайзийн гэрээгээр бие хүний нэр, төрх, дуу хоолой болон утга зохиол, урлагийн бүтээл, эд зүйлийн дүр, зургийг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд ашиглах эрхийг өмчлөгч, эзэмшигчээс үйлдвэрлэгч, борлуулагчид олгох ба үйлдвэрлэгч, борлуулагч нь өмчлөгч, эзэмшигчид борлуулалтын орлогоос нэр, төрх, дуу, хоолой, дүр, зургийг ашигласны төлбөр төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ.” гэж заасан. Иймд олны танил хүний дуу хоолойг ашиглах тохиолдолд түүнтэй Мерчандайзын гэрээ байгуулж, борлуулалтын орлогоос төлбөр төлөхөөр байна.

Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны зүйлд юу юу орох вэ?

Хөдлөх эд хөрөнгө болон эдийн бус хөрөнгийн барьцааны тухай хуульд заасны дагуу Барьцааны зүйлд: Иргэний гүйлгээнээс хасагдаагүй бусдын өмчлөлд шилжүүлж болох бодитой байгаа, эсхүл ирээдүйд бий болох хөдлөх эд хөрөнгө, бүх төрлийн хувьцаа, үнэт цаас, шаардах эрх, шинжлэх ухаан, утга зохиол, урлагийн бүх төрлийн бүтээл, шинэ бүтээл, бүтээгдэхүүний загвар, барааны тэмдэг, ашигтай загвар болон бусад хөдлөх эд хөрөнгө, эдийн бус хөрөнгө нь барьцааны зүйл байж болно.
[Цааш унших...]
Бусад

Онц байдал зарласан үед хязгаарлаж үл болох эрх?

Үндсэн хуулийн 19 дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар Онц болон дайны байдал зарласан тохиолдолд Үндсэн хууль, бусад хуульд заасан хүний эрх, эрх чөлөөг гагцхүү хуулиар хязгаарлаж болно. Тийнхүү хязгаарласан хууль нь хүний амьд явах эрх, итгэл үнэмшилтэй байх, шашин шүтэх, эс шүтэх эрх чөлөө, түүнчлэн хэнд боловч эрүү шүүлт тулгах, хүнлэг бус, хэрцгий хандахыг хориглосон хуулийн заалтыг үл хөндөнө. Эх сурвалж: Монгол Улсын Үндсэн хууль /1992/

Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь газар эзэмших тухай хүсэлтийг хэрхэн гаргах вэ?

Иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь газар эзэмших тухай хүсэлтээ цахим систем болон төрийн үйлчилгээний нэгдсэн цахим системээр дамжуулан гаргана. -Иргэн нь газар эзэмших тухай хүсэлтдээ дараах зүйлсийг тусгана: • овог, нэр, байнга оршин суугаа хаяг, иргэний бүртгэлийн дугаар; • эзэмших газрын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн харьяалал, хэмжээ, зааг, байршил, нэгж талбарын дугаар, нэгж талбарыг харуулсан тойм зураг; • газар эзэмших зориулалт, хугацаа. -Аж ахуйн нэгж, байгууллага нь газар эзэмших хүсэлтдээ дараах зүйлсийг тусгана: • аж ахуйн нэгж, байгууллагын оноосон нэр, харьяалал, хаяг, улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар; • тухайн аж ахуйн нэгж, байгууллагын үйлдвэрлэл, үйлчилгээ явуулах газрын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгжийн харьяалал, хэмжээ, зааг, байршил, нэгж талбарыг харуулсан тойм зураг; • газар эзэмших зориулалт, хугацаа. Газар эзэмших хүсэлт болон түүнд хавсаргасан баримтыг газрын асуудал эрхэлсэн байгууллага нягтлан хянаж шаардлага хангаагүй тохиолдолд хүсэлт гаргагчид мэдэгдэж үндэслэлийг тайлбарлана. Хүсэлтэд хавсаргасан баримтууд шаардлага хангаагүй тохиолдолд хүсэлтийг хүлээж авсан бүртгэлээс хасах эрсдэлттэй юм. Эх сурвалж: Газрын тухай хууль /2002.06.07/ 32 дугаар зүйл

Зөвшөөрөл сунгуулах тухай хүсэлтийг хуульд заасан хугацаанд шийдвэрлээгүй бол ямар хууль зүйн үр дагавартай вэ?

Зөвшөөрлийн тухай хуульд эрх бүхий этгээд хуульд заасан хугацаанд зөвшөөрлийн хугацааг сунгуулах өргөдлийн хариуг өгөөгүй бол зөвшөөрлийг анх олгосон хугацаагаар сунгасанд тооцохоор заасан. Зөвшөөрлийг сунгасанд тооцсон шийдвэрийг эрх бүхий этгээд зөвшөөрлийг сунгуулах тухай өргөдлийг шийдвэрлэх хугацаа дууссанаас хойш ажлын хоёр өдрийн дотор гаргана. Харин зөвшөөрөл сунгуулах тухай хүсэлтийг хуульд заасан хугацаанд шийдвэрлээгүй, хариу өгөөгүй нь тухайн албан тушаалтанд хариуцлага тооцох үндэслэл болно. Эх сурвалж: Зөвшөөрлийн тухай хууль
[Цааш унших...]